आरोग्याचा मुलमंत्र….पांढरे डाग (कोड) कारणे लक्षणे व उपचार

आरोग्या चा मुलमंत्र…पांढरे डाग (कोड) कारणे लक्षणे व उपचार

कोड काय आहे? त्वचारोग हा एक आजार आहे जो शरीराच्या विशिष्ट भागात त्वचेच्या मेलानोसाइट्सच्या र्हासमुळे होतो. या आजाराने ग्रस्त रुग्णांना शरीराच्या कोणत्याही ठिकाणी त्वचेवर लहान पांढरे डाग दिसतात. व्हिटिलिगो एका स्थानात स्थानिकीकृत आणि फोकल असू शकते किंवा शरीरावर वेगवेगळ्या भागात आढळू शकते. व्हिटिलिगो ही त्वचेच्या शरीराच्या अनेक भागावर पांढर्‍या ठिपके असलेले एक त्वचाविज्ञान आहे. ही स्थिती मेलानोसाइट्सच्या नाशमुळे उद्भवली आहे जी त्वचेच्या रंगद्रव्यासाठी जबाबदार पेशी आहेत. हे ऑटोइम्यून थायरॉईड रोगामुळे देखील होऊ शकते. एक किंवा दोन डागांसह स्थिती सौम्य असू शकते किंवा त्वचेच्या मोठ्या भागात निचरासह तीव्र असू शकते. स्वयंप्रतिकार विकार असलेल्या लोकांमध्ये हे सामान्य आहे, संक्रामक नाही आणि प्रभावित व्यक्तींमध्ये नेहमीच पुरोगामी नसते. व्हिटिलिगो ही दीर्घकालीन त्वचेची स्थिती आहे जी बरे होऊ शकत नाही.

कारणे

जरी या त्वचेच्या रंगाच्या क्षीणतेचे नेमके कारण अद्याप माहित नाही, परंतु रोगाचा रोगप्रतिकारक यंत्रणा चुकून त्यांच्या शरीरातील काही पेशी नष्ट करतो आणि नष्ट करतो तेव्हा हा रोग उद्भवतो असा विश्वास आहे. म्हणूनच हा आजार रुग्णाच्या शरीरात स्वयंप्रतिकार स्थितीतून उद्भवतो. साधारणतया, लोक 40 वर्षांच्या वयाच्या आधी हा आजार विकसित करतात आणि त्यातील निम्मे लोक 20 व्या वर्षाच्या आत येण्यापूर्वीच ही स्थिती विकसित करतात. तज्ञ म्हणतात की या रोगाचा अनुवांशिक घटक असू शकतो कारण असे आढळून आले आहे की त्वचारोग कुटुंबातील सदस्यांवर होतो. तथापि, या रोगाबद्दल तज्ञांचे मत देखील आहे, थायरोइड ग्रंथीच्या बिघडण्यासारख्या संबंधित वैद्यकीय परिस्थितीमुळे त्वचारोग देखील होऊ शकतो

लक्षण

त्वचेवरील पांढरे डाग मुख्यतः पाय, चेहरा, हात, ओठ आणि बर्‍याच ठिकाणी आढळतात.

• सूर्यप्रकाशास संवेदनशीलता
• भावनिक आणि मानसिक त्रास
• नाभी, काख, मांडी, जननेंद्रिया आणि गुदाशय जवळील लहान पांढरे डाग.

निदान :-

असे आढळून आले आहे की त्वचेचा हा विकृतीकरण एकाच ठिकाणी मर्यादित राहील किंवा रूग्णाच्या संपूर्ण शरीरात पसरेल किंवा नाही याचा अंदाज डॉक्टरांना सांगता येत नाही.

त्वचेची बायोप्सी: समस्येची पडताळणी करण्यासाठी बाधित भागापासून लहान टिशू घेऊन बायोप्सीसाठी पाठविला जातो.

रक्त चाचणी: अंतिम पुष्टीकरणासाठी प्रयोगशाळेच्या चाचणीसाठी कमी प्रमाणात रक्त गोळा केले जाते.

विविध प्रकार :-

सेगमेंटल त्वचारोग: हे कमी सामान्य आहे आणि लवकर वयोगटात जास्त दिसून येते. या प्रकारचे त्वचारोग नॉन-सममितीय आहे. नॉन-सेगमेंटल त्वचारोग 90 टक्के प्रभावित व्यक्तींमध्ये आढळतो आणि तो सममितीय आहे आणि नियमितपणे सूर्याशी संपर्क साधलेल्या भागात अधिक सामान्य आहे.

नॉन-सेगमेंटल त्वचारोग: नॉन-सेगमेंटल त्वचारोग विशिष्ट उपचारांना प्रतिसाद देऊ शकत नसला तरी, स्थिर आणि कमी अनियमित सेगमेंटल त्वचारोग विशिष्ट उपचारांना योग्य प्रतिसाद देते.

उपचार :-

त्वचेचा रंग पुनर्संचयित करण्यासाठी बरेच उपचार उपलब्ध आहेत. परंतु परिणाम भिन्न परिस्थितीत भिन्न असतात आणि कधीकधी ते अप्रत्याशितही असतात. काही उपचारांचे विविध दुष्परिणाम होऊ शकतात आणि जर आपल्या डॉक्टरांनी आपल्याला कोणतेही औषध, शस्त्रक्रिया किंवा थेरपी लिहून दिली असेल तर प्रक्रियेस त्याची कार्यक्षमता दर्शविण्यासाठी काही महिने लागतात. जर उपचार यशस्वी झाला तर पॅचेस परत येऊ शकतात किंवा नवीन पॅचेस पुन्हा येऊ शकतात. . अशी कोणतीही औषधे नाहीत जी त्वचारोगाचा उपचार करू शकतील किंवा मेलानोसाइट्स नावाच्या रंगद्रव्य पेशी परत आणू शकतील. परंतु त्वचेचा टोन विशिष्ट क्रिम वापरुन किंवा हलके थेरपीद्वारे वाढविला जाऊ शकतो.

त्वचेची टोन पुनर्संचयित मलई जळजळ नियंत्रित करते:
त्वचेचा टोन परत आणण्यासाठी कॉर्टिकोस्टेरॉईड क्रीम रोगाच्या सुरुवातीस लागू केली जाऊ शकते. या प्रक्रियेस वेळ लागतो आणि कित्येक महिन्यांपर्यंत त्वचेच्या रंगात कोणताही बदल होऊ शकत नाही. त्वचेवर काही दुष्परिणाम होऊ शकतात जसे की त्वचा पातळ होणे किंवा ओळी दिसणे. रोगप्रतिकारक प्रणालीवर परिणाम करणारे औषधे: टॅक्रोलिमस किंवा पायमेक्रोलिमस असलेले मलई किंवा मलहम छोट्या-क्षेत्रातील पॅचसाठी प्रभावी असू शकते आणि विशेषत: चेहरा आणि मान यासाठी प्रभावी आहे.

लाइट थेरपी आणि पोजोरलेन संयोजनः हे असे उपचार आहे जे रोपेच्या अर्कांना प्रकाश थेरपीसह एकत्र करते जे पॅचेस रंग प्रदान करते. ते त्वचेवर लागू करून किंवा तोंडाने घेतल्यास, psoralen अल्ट्राव्हायोलेट किरण (यूव्हीए किंवा यूव्हीबी) च्या संपर्कात येते, ज्यामुळे औषध अधिक चांगले होते. डी रंगद्रव्य त्वचारोग व्यापक असल्यास हे उपचार उपयुक्त आहे. डी पिग्मेंटेशन एजंट त्वचेच्या रंगद्रव्य भागावर लावला जातो जो नंतर हळूहळू चमकतो आणि त्वचेसह फुलतो. हे 9 महिन्यांसाठी केले जाते आणि या कालावधीत एकदा किंवा दोनदा पुनरावृत्ती केली पाहिजे. यामुळे सूज येणे, खाज सुटणे, जळजळ होणे, लालसरपणा आणि कोरडी त्वचेसारखे दुष्परिणाम होऊ

शल्यक्रिया

त्वचा कलम करणे सामान्य त्वचेचा एक छोटासा भाग डॉक्टरांनी काढला आणि नंतर रंगद्रव्य काढून टाकण्यासाठी ते त्वचेला जोडले जाते. त्वचारोगाचे लहान पॅच असतात तेव्हा ही प्रक्रिया केली जाते.

डॉ. किशोर बाळासाहेब झुटे पाटील
होमिओपॅथी तज्ञ